Dörtyol Doğuş Medya Yeni Doğuş Gazetesi

Hatay’ın Üçkoz Yaylası’ndaki evinde bahçe düzenlemesi yapan Bestami Ateş, evinin bahçesinde nesli tükenmekte olan sarı benekli semenderi fark etti. Nesli tükenmekte olan bu türün, hamile olması ise bulan vatandaşların dikkatinden kaçmadı. Bulduğu sürüngeni kayda alan Ateş, daha sonra doğal yaşam ortamına bıraktı.

Dörtyol ilçesinde bulunan Üçkoz yaylasındaki evinde bahçe düzenlemesi yapan Bestami Ateş, çalıların arasında hareketsiz şekilde sarı benekli semenderi fark etti. İlk defa gördüğü hayvan karşısında şaşkınlık yaşayan Ateş, hayvana zarar vermeden başka bir yere taşıdı. Ateş, nesli tükenme tehlikesi altındaki hayvanı cep telefonuyla da görüntüledi.

Cep telefonuyla nesli tükenme tehlikesi altında olan hayvanı kayda alan Bestami Ateş, “Yayla evinde ağacın altında bir yeri düzeltirken, gazellere çıkarırken fark ettim. Siyahlığını beneklerini görünce korktum, ne olduğunu anlamaya çalıştım o esnada bir çubuk alarak yaprakları üzerinden açarak canlı semenderi fark ettim. Ayaklarını açtı, irkildim, canlı olduğunu gördüm sonra baktım karnı şiş büyük ihtimal hamiledir diye düşündüm. İlk defa canlı olarak gördüğüm biraz da tuhafıma gitti yani hayatım boyunca ilk kez gördüğüm bir hayvan. Nesli tükenen bir canlı olduğunu öğrendim, ben de doğaya bıraktım" dedi.

Benekli Semender Nedir?

(Neurergus strauchii) Salamandridae familyasından olan Benekli Semender ,14-19 cm boyunda Türkiye’de endemik bir semender türü. Habitat (yaşam alanı) kaybından dolayı ise soyu tehlike altında.

1000-2000 metre rakımlı ve suyun olduğu yerlerde yaşayan benekli semender, Türkiye’de en çok Doğu Anadolu Bölgesinde Muş, Bingöl, Bitlis ve Malatya’da görülüyor. Son zamanlarda da Güneydoğu Anadolu Bölgesinde sıkça semendere rastlanılması soyunun az da olsa devam ettiğini gösteriyor. 

Cemre düştükten sonra ortaya çıktığına inanılan semender Çukurova’da “yağmurcuk” ve “cemre” olarak da adlandırılıyor. Boyları 8 ile 20 cm arasında değişen semenderin dünya genelinde 40’a yakın türü bulunuyor. Hem su da hem de karada yaşayan semender dünya genelinde nesli tükenmekte olan sürüngen kategorisinde yer alıyor.

Hatay’ın Üçkoz yaylasında, vatandaşlar tarafından görülen ve nesli tükenme tehlikesi altında olan ‘Türk Semenderi’ veya ‘Lekeli Semenderi’ diye adlandırılan Salamandra infraimmaculata‘nın dünyadaki yayılış alanın İran, Irak, İsrail, Lübnan, Suriye ve Türkiye olduğunu biliniyor.

Lekeli semenderin, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (International Union for the Conservation of Nature - IUCN), kırmızı listesinde durumu tehdit altına girebilir kategoride .

Ülkemizin Doğu Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaşayan Türk Semenderine normal mevsim şartlarında Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran ve Ekim, Kasım aylarında rastlanırlar. Vücutları oldukça kalın, parlak siyah zemin rengi üzerinde, dağınık veya şerit halinde sarı, bazen portakal sarısı lekeler bulunur.

Karın tarafı siyahımsı gri, bazen küçük sarı lekelidir. Bu lekelerin şekil ve büyüklükleri farklıdır. Kuyruk uzunluğu daima “Baş+Gövde” kısmından daha kısa ve kuyruk, enine kesitte yuvarlaktır. Tepe ve dağlık yerlerde, nemli ağaç ve ormanlık habitatlarda yaşarlar. Islak toprak ve taşlar altında, ağaç kabukları altında gizlenirler. Gündüzleri gizlenip gece aktiftirler. Sadece yağmurdan sonra gündüzleri görülebilirler.

Besinlerini yumuşak vücutlu böcekler oluşturur. Lekeli semenderler yumurtalarını sığ ve soğuk suların içerisine bırakır döllenmiş yumurtalar yaklaşık 10 aylık sürede gelişir, başkalaşımını tamamlayan larvalar suyu terk eder. Kertenkele zannedilen Lekeli Semender esasında bir kuyruklu kurbağa türüdür. İnsanlara bir zararı yoktur. Aşırı yavaş hareketlerinden dolayı birçok kuş ve yırtıcıya yem olurlar. Uluslararası Doğa Koruma Örgütü (IUCN) tarafından NT (Near Threatened= Tehlike altına girebilir) kategorisinde bulunan bir Türk Semenderinin yakın gelecekte neslinin tehlike altına girebileceği belirtiliyor.